Jak radzić sobie ze świątecznym stresem? Poznaj nasze 10 porad na relaksujące święta

Okres świąteczny to dla wielu osób jeden z najwspanialszych momentów w roku. Ale jest też jednym z najbardziej wymagających. Wszystko kręci się wokół przygotowań do kilku świątecznych dni. W domu robimy generalne porządki, przygotowujemy dekoracje, pieczemy ciasteczka, kupujemy prezenty, a na dodatek chcemy nadrobić zaległości na imprezach i spotkać się na grzane wino ze wszystkimi znajomymi. Do tego studenci zaczynają egzaminy, osoby pracujące działają pełną parą, żeby nadrobić wszystko, co odkładali przez cały rok i teraz nie mają możliwości przesunięcia terminu.

Pozostawia to bardzo mało czasu dla siebie i swoich zainteresowań. Gdy do tego wszystkiego dodamy zmartwienia o wygląd naszego ciała po świętach, może to wywołać poważną lawinę stresu. Na szczęście możesz mu zapobiec dzięki kilku prostym wskazówkom, które znajdziesz w dzisiejszym artykule.

Jakie są objawy stresu?

Kiedy ciężar obowiązków spada na Ciebie jak wielki głaz, Twoje ciało zaczyna przejawiać oznaki stresu. Może on zepsuć pogodę ducha w okresie świątecznym i zakłócić Twoje codzienne życie. Jego skutki możesz odczuć zarówno psychicznie, jak i fizycznie.

Objawy stresu obejmują:

• zaburzenia rytmu serca i podwyższone ciśnienie krwi
• przyspieszoną częstość oddychania
• pocenie się
• gęsią skórkę
• rozszerzenie źrenic
• zaburzenia snu
• zmiany w apetycie
• zaburzenia trawienia
• uczucie zmęczenia
• uczucie niepokoju i drażliwości
• niepokój i zaburzenia koncentracji
• ból głowy [1–2]

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o stresie i jego wpływie na organizm, przeczytaj nasz artykuł Dlaczego stres jest niebezpieczny i jak go ograniczyć?

Dziesięć sposobów na spokojniejsze święta

Aby uniknąć nieprzyjemnych objawów, warto zapobiegać sytuacjom wywołującym stres. Pomocne mogą okazać się poniższe praktyczne wskazówki. Dzięki nim będziesz mógł wreszcie cieszyć się okresem przedświątecznym i świątecznym bez dodatkowego stresu.

1. Podziel się obowiązkami

Jeśli już przy pierwszych dekoracjach świątecznych przełączyłeś się w tryb świątecznego elfa, chcąc zadowolić wszystkich i przygotować idealne Boże Narodzenie, prawdopodobnie nadszedł czas, aby trochę zwolnić. Nie musisz piec co najmniej dziesięciu różnych rodzajów ciasteczek, robić domowego ajerkoniaku dla każdego, kogo znasz, dekorować każdy centymetr swojego domu, a następnie zmienić wszystko jeszcze kilka razy, ponieważ nie było idealne.

Lepiej realistycznie zaplanować, co naprawdę chcesz zrobić i na co masz czas i energię. Upiecz tylko kilka ulubionych rodzajów ciastek, a resztę może uda Ci się kupić. Albo umów się z mamą lub przyjaciółką, że upieką większą ilość jednego rodzaju i podzielą się z Tobą. Nie bój się prosić bliskich o pomoc, jeśli nie możesz podnieść choinki lub czegoś innego. Nie jesteś sam i na pewno znajdzie się ktoś, kto chętnie pomoże.

Zaakceptuj, że coś może pójść nie tak. Ciasteczka nie wyjdą dobrze, obiad się przypali, kot przewróci udekorowaną choinkę, a Twój partner nie będzie tak podekscytowany prezentem. Takie jest po prostu życie. Dlatego zamiast niepotrzebnie martwić się zepsutymi świętami, śmiej się z wszelkich niepowodzeń i nadal ciesz się chwilami z najbliższymi. O to w końcu chodzi w świętach.

Jeśli chcesz odkryć kilka dodatkowych wskazówek, które pomogą Ci prowadzić spokojniejsze życie, przeczytaj nasz artykuł 8 wskazówek, jak zwolnić i bardziej cieszyć się życiem. 

2. Ustal harmonogram z rodziną

Jeśli denerwujesz się tym, co będziesz robić na święta, przygotuj plan. Postaraj się wypracować z rodziną podstawowy harmonogram. Nie musisz jednak uczestniczyć w każdym wydarzeniu i spędzać razem każdą minutę. Nie krępuj się wybrać na trening zamiast na spacer lub pomiń wspólne oglądanie filmu, jeśli wolisz poczytać. Nie musisz też chodzić z wizytą z obowiązku i witać się z każdym osobiście. Jesteśmy pewni, że oni też odwiedzili już wystarczająco dużo gości, dlatego wszystko, co musisz zrobić, to wysłać wiadomość lub zadzwonić w czasie świąt. Równie dobrze możecie spotkać się w dowolnym momencie w ciągu roku, kiedy jest spokojniej. [3]

3. Znajdź trochę czasu dla siebie

Jeśli jesteś ciągle zabiegany, robisz zakupy, gotujesz lub sprzątasz i zapominasz o własnych potrzebach, ten piękny okres świąteczny może zamienić się w koszmar. W czasie adwentu pomyśl o tym, aby codziennie znaleźć chwilę dla siebie. Jest to klucz do utrzymania dobrego samopoczucia psychicznego.

Dodatkowo, zdecydowanie zasługujesz na odrobinę rozpieszczania. Zafunduj sobie gorącą kąpiel, masaż, saunę, sesję wellness lub ulubiony film. Nie musisz spędzać czasu samotnie. Zabierz przyjaciółkę lub przyjaciela na kawę i wspólnie nadróbcie zaległości. Przekonasz się, że wspólny problem to problem o połowę mniejszy. Wtedy z pewnością poczujesz się nieco bardziej zrelaksowany i zadowolony.

Te produkty mogą Cię zainteresować:

4. Skup się na chwili obecnej

Staraj się nie myśleć ciągle o tym, kogo musisz odwiedzić i co jeszcze musisz przygotować na jutro. Nie ma też sensu przejmować się tym, czy krewni, którzy się nie lubią, będą ze sobą walczyć na zjeździe rodzinnym. Staraj się nie myśleć tak dużo o tym, co się stanie, gdy święta się skończą i jak rozpoczniesz nowy rok. Wszystko to zaburza magię chwili, która nigdy się nie powtórzy. W ten sposób świąteczny duch nie przekroczy progu Twojego domu, a w rezultacie nikt nie będzie szczęśliwy. [4]

Dobrym pomysłem jest też zrobienie sobie przerwy od mediów społecznościowych. Na przykład, jeśli czujesz, że nie nadążasz za wszystkim, prawdopodobnie nie pomoże Ci oglądanie wszystkich idealnych choinek i influencerów. Tak samo jak idealnie ubrane rodziny sfotografowane pod choinką wyglądającą jak talizman szczęścia. Możesz być zaskoczony tym, ile łez i wysiłku włożyli w to zdjęcie. Po prostu nie wszystko, co się błyszczy, jest złotem.

Dodatkowo, jeśli chcesz odkryć, co może pomóc Ci ograniczyć korzystanie z mediów społecznościowych, praktyczne wskazówki znajdziesz w naszym artykule Jak wpływa na nas ciągłe przeglądanie social mediów?

5. Zapanuj nad swoimi finansami

Święta Bożego Narodzenia potrafią przynieść spore roszady w każdym portfelu. Nie wspominając już o tym, że wiele osób zaciąga pożyczki na święta, aby kupić drogie prezenty i inne często niepotrzebne przedmioty. Niepokój związany z brakiem pieniędzy może być prawdziwym czynnikiem przyczyniającym się do stresu. Jeśli nie chcesz być zmuszony do złożenia wniosku o upadłość po świętach, lepiej ustal maksymalną kwotą, jaką możesz wydać w okresie świątecznym.

Kupuj tylko takie prezenty, na które naprawdę Cię stać i nie wydawaj na zbędne przedmioty. Ustal z bliskimi, że w tym roku możecie podarować sobie mniej prezentów, oni też pewnie przyjmą to z radością. Nie krępuj się ustalić sobie maksymalnej kwoty. Świetną opcją jest również ustalenie z rodziną liczby samodzielnie wykonanych prezentów, które i tak najbardziej ich ucieszą.

Możesz również zaoszczędzić na dekoracjach. W tym roku możesz odpuścić sobie kupowanie nowych ozdób świątecznych zgodnie z najnowszymi trendami i udekorować choinkę tym, co już masz w domu. Albo zawieś na niej ozdobione pierniki i suszone owoce. Oprócz żywego drzewka, będziesz mieć pod ręką także pyszne smakołyki.

6. Daj szansę medytacji lub terapii zimną wodą

W ramach dbania o siebie, dobrym pomysłem jest włączenie porannych czynności, które pomogą Ci radzić sobie nieco lepiej z tym trudnym okresem. Dla niektórych może to być joga, pisanie listu wdzięczności, krótka medytacja mindfulness lub zimny prysznic. Wybierz to, co działa na Ciebie najlepiej i poświęć kilka minut każdego ranka na wykonanie tej czynności. Miej wiarę, że tak prosta czynność może poprawić Twój nastrój, pomóc dobrze rozpocząć dzień i przeprowadzić Cię przez niego z większym spokojem. [3]

Na tych narzędziach możesz polegać także w ciągu dnia. Jeśli zaczynasz panikować, bo czujesz, że nie nadążasz i wszystko się wali, wykonaj krótkie ćwiczenie oddechowe. Zamknij na chwilę oczy i skup się na swoim oddechu. Weź kilka głębokich wdechów i wydechów, a następnie otwórz oczy, by przekonać się, że czujesz się nieco spokojniejszy. W takich chwilach przydaje się aplikacja mindfulness w telefonie, np. headspace lub calm. W każdej chwili możesz włączyć pięciominutową medytację z przewodnikiem.

Więcej porad na temat tego, jak łatwiej radzić sobie w trudnymi sytuacjami, znajdziesz w naszym artykule 12 wskazówek, jak zachować pozytywne podejście do życia w trudnych sytuacjach.

7. Postaraj się odpowiednio wysypiać

Wysokiej jakości sen to alfa i omega zdrowego ciała i umysłu. Podczas świąt Bożego Narodzenia, kiedy lawina zadań, nadrabianie zaległości w obowiązkach i świąteczne przyjęcia są na Twojej głowie, ośmiogodzinny sen jest niestety nieco rzadkością. Jeśli nie zapewnisz sobie odpowiedniej ilości snu, będziesz zmęczony w ciągu dnia, mniej produktywny i bardziej prawdopodobne, że nie zrobisz wszystkiego, co trzeba, co ostatecznie może sprawić, że będziesz jeszcze bardziej zestresowany. Badania wykazują również związek między niską jakością snu a wyższym poziomem stresu. Tak więc spróbuj zrobić wszystko, co możesz, aby uzyskać od siedmiu do dziewięciu godzin snu dziennie. [5]

Jeśli chcesz dowiedzieć się, co może pomóc Ci ulepszyć jakość snu, sprawdź nasz artykuł Jak szybko zasnąć? Wypróbuj te proste wskazówki na lepszy sen.

Z drugiej strony nie oznacza to, że możesz zwolnić hamulce i jeść wszystko, co napotkasz. Może to prowadzić do niestrawności i żalu. Czuj się swobodnie, gdy będziesz delektować się słodyczami i innymi świątecznymi smakołykami, ale nie powinny być one podawane jako deser po śniadaniu, obiedzie i kolacji.

Zachowaj podstawowe zasady zdrowej diety w okresie świątecznym:

• Zwróć uwagę na regularność. Niezależnie od tego, czy zwykle jesz trzy czy sześć razy dziennie, staraj się zachować podobny schemat.
• Obserwuj skład odżywczy swoich posiłków. Każdy główny posiłek powinien zawierać węglowodany złożone, białko, tłuszcz i błonnik. W ten sposób Twój organizm otrzyma wszystko, czego potrzebuje, a Ty będziesz mógł lepiej kontrolować spożycie słodyczy i innych świątecznych przysmaków. Aby dowiedzieć się więcej o tym, jak stworzyć zdrowy posiłek, sprawdź nasz artykuł Czym jest zdrowa dieta i jak nauczyć się zdrowo odżywiać?
• Nie zapominaj o owocach i warzywach. Staraj się jeść co najmniej 400 g tych superfoods każdego dnia.
• Inne zdrowe produkty również powinny znaleźć się w Twojej diecie. Należą do nich produkty pełnoziarniste, rośliny strączkowe, niskotłuszczowe produkty mleczne, ryby i chude mięso. [9]

Aby uzyskać więcej wskazówek na temat tego, jak utrzymać dobrą formę przez okres świąteczny, sprawdź nasz artykuł 10 wskazówek, jak cieszyć się świętami i pozostać w dobrej formie.

10. Nie radź sobie ze stresem poprzez przejadanie się lub alkohol

Tabliczka czekolady lub butelka wina mogą wydawać się szybkimi narzędziami do rozwiązania wszystkich problemów. Choć słodycze i alkohol mogą wywoływać przyjemne uczucia i krótkotrwałe wrażenie, że wszystko jest w porządku, to jednak po skończeniu ostatniej kosteczki czekolady lub wytrzeźwieniu czeka nas bolesne zderzenie z rzeczywistością. Możesz nawet czuć się gorzej niż na początku. Te niewłaściwe praktyki mogą jeszcze bardziej pogorszyć stan zdrowia psychicznego. Dlatego w chwilach stresu lepiej polegać tylko na wymienionych wyżej wskazówkach, które są skuteczniejsze, zdrowsze i mogą przynieść długotrwałą pomoc zamiast szybkiej ulgi. [7-8]

Jeśli zastanawiasz się, jaki wpływ na organizm ma alkohol i co może pomóc na kaca, przeczytaj nasz artykuł Kac: dlaczego występuje i jak się go szybko pozbyć?

O czym warto pamiętać?

Jeśli Boże Narodzenie jest synonimem niekończących się zakupów, przygotowań i stresu, czas to zmienić. Zacznij wreszcie cieszyć się świątecznym spokojem dzięki wskazówkom, które znajdziesz w dzisiejszym artykule. Postaraj się nie brać na siebie tak wielu zadań w tym czasie, opracuj miły plan z rodziną i znajdź trochę czasu dla siebie. Utrzymuj swoje finanse pod kontrolą i nie zapominaj o zrównoważonej diecie, regularnych ćwiczeniach i innych narzędziach, które pomogą Ci lepiej radzić sobie ze stresem. Życzymy wspaniałych i przyjemnych świąt w gronie najbliższych!

Czy masz w swoim gronie znajomych kogoś, kto co roku niepotrzebnie stresuje się przed świętami? Podziel się tym artykułem i pomóż im spędzić święta w spokojniejszym nastawieniu w tym roku.

Źródła:

[1] Nhs.Uk. Get help with stress. – https://www.nhs.uk/mental-health/feelings-symptoms-behaviours/feelings-and-symptoms/stress/

[2] Struggling with stress? https://www.nhsinform.scot/healthy-living/mental-wellbeing/stress/struggling-with-stress]

[3] Psychology Today. How to Handle Holiday Stress – https://www.psychologytoday.com/intl/blog/the-big-reframe/202212/how-handle-holiday-stress

[4] Newport Institute. 7 Strategies for Holiday Stress Management. – https://www.newportinstitute.com/resources/mental-health/holiday-stress-management/

[5] Alotaibi, A. D., Alosaimi, F. M., Alajlan, A. A., & Bin Abdulrahman, K. A. The relationship between sleep quality, stress, and academic performance among medical students. – https://doi.org/10.4103/jfcm.JFCM_132_19

[6] Sharma, A., Madaan, V., & Petty, F. D. (2006). Exercise for Mental Health. Primary Care Companion to The Journal of Clinical Psychiatry, 8(2), 106.

[7] Stress and eating. – https://www.apa.org/news/press/releases/stress/2013/eating

[8] Drinkaware. Alcohol and Stress: Drinking Due To Stress. – https://www.drinkaware.co.uk/facts/health-effects-of-alcohol/mental-health/alcohol-and-stress

[9] WHO. Healthy diet. – http://www.who.int/nutrition/publications/nutrientrequirements/healthydiet_factsheet/en/