Spis treści
Czy karnityna ma honorowe miejsce w twojej szafce z suplementami między innymi, które wspierają utratę wagi? Zbudowała sobie ona reputację skutecznego spalacza tłuszczu, obiecując szybszy metabolizm i przyspieszoną utratę wagi. Ile prawdy jest w tym stwierdzeniu i jakie jeszcze ma efekty?
W tym artykule poznasz wpływ karnityny na następujące obszary:
Czym jest karnityna?
Karnityna to jeden z najpopularniejszych suplementów diety na utratę wagi, który oferuje pomocną dłoń w pozbyciu się zbędnych kilogramów. Można ją przyjmować indywidualnie w formie napoju, tabletek, lub nawet shotów. Jednakże występuje ona także często w połączeniu z innymi substancjami jako część różnych spalaczy tłuszczu i suplementów na utratę wagi.
Możesz mieć ją za cudowną substancję, którą musisz suplementować, by skutecznie spalać tłuszcz i osiągnąć wymarzoną sylwetkę. Musimy cię jednak delikatnie rozczarować. Nie jest to jakaś mikstura przygotowana w tajnym laboratorium tylko aminokwas, który organizm produkuje naturalnie z lizyny i metioniny, a także ją przechowuje. Do 98% jej ilości jest przechowywane w organizmie w mięśniach szkieletowych lub sercowych. Pozostałe niecałe 2% znajduje się w wątrobie i nerkach. [7]
Jednakże karnityna jest także popularnym składnikiem naszej diety, głównie w formie produktów zwierzęcych. Jest jej szczególnie dużo w mięsie i produktach mięsnych, ale można ją także pozyskać z ryb, jajek i produktów nabiałowych. [18]
Ile karnityny zawierają zazwyczaj poszczególne produkty?
| Produkt | Karnityna (mg / 100 g) |
|---|---|
| Szynka wieprzowa | 449 |
| Pierś z kurczaka | 180 |
| Udko z kurczaka | 63 |
| Łosoś | 0.53 |
| Sardynki | 0.1 |
Przeciętna zachodnia dieta, w skład której wchodzi mięso i inne produkty zwierzęce, zapewnia nam około 24 do 145 mg karnityny na dzień. By nadać temu perspektywy, dieta wegańska, która wyklucza wszelkie produkty pochodzenia zwierzęcego, zapewnia jedynie 1,2 mg karnityny na dzień. Warto zaznaczyć, że organizm potrzebuje około 15 mg karnityny na dzień dla optymalnego funkcjonowania. [18]
Jak działa karnityna?
Karnityna zdobyła reputację skutecznego spalacza tłuszczu dzięki swojej charakterystycznej roli w organizmie. Działa ona w zasadzie jako swego rodzaju taksówka, transportując kwasy tłuszczowe (tłuszcz) przez granicę (membranę mitochondrialną) do elektrowni w komórkach znanych jako mitochondria. W mitochondriach kwasy tłuszczowe są spalane, by produkować energię.
To dlatego, że kwasy tłuszczowe nie mogą same wejść do mitochondrium i potrzebują wsparcia w transporcie.
Więc jeśli tłuszcz jest uwalniany z magazynów podskórnych, jak na przykład niechciany tłuszcz w okolicach brzucha i ud, karnityna odbywa rolę w zapewnieniu, że jest on skutecznie spalany i przekształcany w energię. [7,18]
Jakie istnieją formy karnityny?
- Bazowa L-karnityna: w przeciwieństwie do innych form, ta zawiera 100% czystej karnityny. Jest stabilna tylko w formie płynnej i jest znana z dobrej wchłanialności.
- L-winian L-karnityny: To połączenie czystej L-karnityny i soli (winian = sole kwasu winnego). Jest powszechnie stosowana w tabletkach i uważa się, że ma pozytywny wpływ na wydajność sportową. [3]
- Acetylo-L-karnityna (ALCAR): Ta forma jest najczęściej wykorzystywana, gdy przyjmuje się kreatynę, by wesprzeć pracę mózgu. Jest znana z tego, że najskuteczniej przechodzi barierę między krwią i mózgiem, która oddziela naczynia krwionośne od tkanki mózgowej. [3]
- Propionyl-l-karnityny (GPLC): Ta forma jest naturalna dla mięśni szkieletowych i sercowych. Zapewnia tym strukturom mięśniowym energię bez obecności tlenu i jest wykorzystywana do produkcji tlenku azotu, który bierze udział w wazodylatacji. To pozwala na większe zaopatrzenie składników odżywczych i tlenu do pracujących mięśni dla maksymalnej wydajności sportowej. [5]
- D-karnityna: To nieaktywna forma karnityny. Co więcej, może ona nawet hamować formację L-karnityny (aktywnej formy), prowadząc do jej niedoboru. Nie powinno się jej stosować w suplementach diety, bo organizm nie jest w stanie jej odpowiednie utylizować.
Jak karnityna wpływa na zdrowie?
1. Pełni rolę w utracie wagi
Karnityna jest najpopularniejszym i najczęściej stosowanym spalaczem tłuszczu, który towarzyszy wielu osobom w ich podróży do utraty wagi. Jednakże nie jest to cudowna pigułka na utratę wagi, która wyrzeźbi twoje ciało i na stałe pozbawi cię niechcianego tłuszczu podskórnego bez wysiłku po twojej stronie. Jak zawsze, podstawa utraty wagi leży w deficycie kalorycznym. Musisz stale zużywać więcej energii, niż spożywasz. Ponadto karnityna działa najlepiej w połączeniu z aktywnością sportową i doskonale pasuje do osób, które regularnie ćwiczą.
Kiedy uda ci się zachować odpowiedni deficyt kaloryczny poprzez odpowiednie żywienie i trening, karnityna może podać ci pomocną dłoń. Nawet w badania, jej wpływ na spalanie tłuszczu zdaje się być przydatnym sprzymierzeńcem w utracie wagi. To ma sens, jeśli rozważysz, jak karnityna działa w organizmie – pomaga transportować kwasy tłuszczowe do mitochondriów, gdzie są następnie spalane i zamieniane w energię. To pozwala organizmowi utylizować tłuszcz jako źródło energii skuteczniej. [14]
Naukowcy sugerują także, że wpływ karnityny na wrażliwą na hormony lipazę odgrywa rolę w tym działaniu. Wrażliwa na hormony lipaza to enzym, który rozbija tłuszcz podskórny w formie trójglicerydów na glicerol i kwasy tłuszczowe. Gdy działa szybciej, tłuszcze są rozbijane szybciej i mogą być szybciej spalane w elektrowniach komórek (mitochondriach). [2]
Jednakże zdaje się być najkorzystniejsza jako pomoc w utracie wagi, kiedy początkowy poziom karnityny jest niski. [19]
Jak najbardziej skorzystać z działania karnityny? Powinna jej towarzyszyć dobrze skomponowana dieta w celu osiągnięcia utraty wagi, z którą może pomóc ci nasz kalkulator spożycia energii i makroelementów online.
Te produkty mogą Cię zainteresować:
2. Wpływa na funkcjonowanie mózgu i pamięć
Karnityna jest również uznawana ze względu na swój wpływ na wydajność mózgu oraz funkcje kognitywne, włączając pamięć i koncentrację. To działanie jest powiązane w szczególności z Acetylo-L-karnityną (ALCAR), która ma zdolność skuteczniejszego przechodzenia przez barierę krew-mózg z układu krwionośnego do tkanki mózgowej. Wewnątrz komórek w mózgu funkcjonuje w sposób podobny do sposobu, w jaki funkcjonuje w komórkach mięśniowych, dostarczając komponenty niezbędne do produkcji energii. Rezultatem tego może być wzmocniona wydajność psychiczna. [18]
Naukowcy sugerują także, że karnityna może pełnić rolę w produkcji neuroprzekaźnika acetylocholiny, która funkcjonuje jako przekaźnik pomiędzy komórkami nerwowymi (neuronami). Dzięki temu karnityna poprzez wpływanie na jej produkcję może potencjalnie wspierać funkcje kognitywne. Ten efekt jest często badany u osób z chorobą Alzheimera. To schorzenie charakteryzuje nie tylko nagromadzenie blaszek amyloidowych (zbite cząsteczki nierozpuszczalnego białka w mózgu), ale i również poprzez uszkadzanie komórek nerwowych w mózgu, które utylizują wspominaną wcześniej acetylocholinę. Jeśli ten neuroprzekaźnik byłby produkowany w większych ilościach, potencjalnie mógłby równoważyć zmniejszoną liczbę funkcjonujących neuronów. Badania wskazują na przykład, że wykorzystanie karnityny ma pozytywny wpływ także na pamięć u osób z chorobą Alzheimera. [18]
Dzięki jej wpływowi na wydajność mózgu karnityna jest klasyfikowana pośród suplementów zdrowego starzenia się, które mogą wspierać godne starzenie się. Jest również kategoryzowana jako lek nootropowy, które są znane ze swojego wpływu na pamięć, uczenie się i inne funkcje poznawcze.
- Przyjrzyj się innym sposobom, aby zadbać nie tylko o zdrowie swojego mózgu, ale i całego organizmu oraz jak zdrowo się starzeć w artykule: Przeciwstarzenie i zdrowe starzenie: jak zadbać o swój organizm i zachować zdrowy i młody wygląd?
- Czym są leki nootropowe, jak działają i które są najlepsze? Możesz dowiedzieć się więcej z naszego artykułu: Leki nootropowe: substancje poprawiające koncentrację oraz pamięć. Które są najlepsze?
3. Ma pozytywny wpływ na zdrowie serca
Jak wspomniano wcześniej, karnityna jest także kluczowa dla serca. Kwasy tłuszczowe są ulubionym źródłem energii komórek mięśnia sercowego. Tym samym, jest to szczególnie korzystne dla serca, gdy karnityna pomaga transportować kwasy tłuszczowe do mitochondriów, gdzie mogą być zamieniane w energię. Co więcej, karnityna zdaje się odgrywać rolę w usuwaniu toksycznych produktów ubocznych, które gromadzą się podczas biochemicznych procesów metabolicznych. [4,8]
To ciekawe, że w oparciu o niektóre badania, karnityna może również wspierać funkcjonowanie serca, które ma za sobą starcie z takimi przypadłościami jak atak serca lub inne formy niedokrwienia. To dlatego, że poziom karnityny bywa niski po tych zdarzeniach i suplementowanie tej substancji może mieć pozytywny wpływ na pracę serca. Jednakże te pozytywne efekty objawiają się przy dawkach nie mniejszych niż 2 gramy na dzień, a najlepiej 6 do 9 gramów na dzień. [4,5]
Na zdrowie serca wpływają również inne substancje, takie jak korzystne kwasy tłuszczowe omega-3. Możesz odkryć więcej na ich temat w artykule: Jakie ilości zdrowych tłuszczy powinno się spożywać? Ilość omega-3 jest dużo ważniejsza, niż jej proporcja do omega-6.
Odkryj nasze bestsellery:
4. Wpływ na wydajność sportową
Badania wskazują także na potencjalny wpływ karnityny na wydajność sportową. Badania różnią się, jeśli chodzi o rezultaty, ale skupiały się głównie na następujących obszarach wydajności sportowej:
- Poprawa potreningowej regeneracji może być związana ze wsparciem natlenienia mięśni. Pomaga to w regeneracji po aktywnościach anaerobowych, na przykład po intensywnej aktywności, podczas której do mięśni nie jest dostarczany tlen, takiej jak trening siłowy na siłowni lub sprint. [19]
- Skuteczniejsze natlenianie mięśni występuje także dzięki wspominanej wcześniej produkcji tlenku azotu. To prowadzi do większego rozszerzenia naczyń krwionośnych w mięśniach, umożliwiając lepsze dostarczanie tlenu i składników odżywczych. Dzięki temu mięśnie mogą skuteczniej eliminować mleczan. [19]
- Wsparcie produkcji zapasów glikogenu mięśniowego.
- Większa siła i wydajność podczas intensywnych aktywności są przypisywane zwiększonej dostępności karnityny. Zdaje się, że podczas tych aktywności karnityna jest naturalnie mniej dostępna w mitochondriach. [11]
Karnityna ma wiele pozytywnych wpływów na wydajność sportową. Jednakże potrzebne są dalsze badania, by potwierdzić, czy karnityna rzeczywiście sprawdza się w tej kwestii.
Istnieją także inne intrygujące substancje, które mogą wspierać wydajność sportową. Jeśli taki jest twój cel, to artykuł „Jak wybrać i stosować najskuteczniejsze suplementy przedtreningowe?” może być dla ciebie interesujący.
5. Wpływ na poziom cukru we krwi
Niektóre badania wskazują na pozytywny wpływ karnityny na podwyższony poziom glikemii (poziom cukru we krwi) i oporność na insulinę (IR). Te dwa czynniki są powiązane, ponieważ przy IR insulina nie może skutecznie transportować cukru (glukozy) z krwi do komórek, czego rezultatem jest podniesiony poziom cukru we krwi.
Niektóre badania sugerują, że na rozwój insulinooporności może wpływać między innymi dysfunkcja procesów w mitochondriach komórek mięśniowych. To może prowadzić do zaburzeń w rozkładaniu kwasów tłuszczowych i ich nagromadzaniu, wspierając rozwój insulinooporności. IR zdaje się być także powiązana z niskim poziomem karnityny. Właśnie wtedy przychodzi suplementacja karnityny, jako iż może pomagać podnosić poziom karnityny do optymalnego zakresu, przez co wspiera proces oksydacji kwasów tłuszczowych. [1,16]
Doskonałym sposobem na poprawienie odporności na insulinę jest poprzez ćwiczenie. Możesz dowiedzieć się więcej na temat pozostałych korzyści z artykułu: Dlaczego powinno się ćwiczyć? Silniejsza odporność, zdrowie serca i 8 innych powodów
6. Wpływa na płodność
Mówiąc o karnitynie, wspomina się także o jej wpływie na zarówno męską, jak i żeńską płodność. Badania opisują wpływ karnityny na produkcję spermy, maturację oraz ruchliwość (mobilność) u mężczyzn. U kobiet jej wpływ na płodność obserwuje się przede wszystkim u cierpiących na zespół policystycznych jajników (PCOS), który zwykle jest wiązany z bezpłodnością.
Na przykład jedno badanie skupiło się na 170 kobietach z tym syndromem od momentu, kiedy zaczęły stosować karnitynę lub placebo do momentu ich pierwszego pozytywnego testu ciążowego. Wykazało to, że w grupie stosującej 3 gramy karnityny na dzień było więcej udanych ciąż. [6]
Kompleksowe badanie skupiające się na płodności mężczyzn przedstawiło wnioski, że suplementacja 2–3 gramów karnityny dziennie przez sześć miesięcy wpłynęła pozytywnie na koncentrację i morfologię spermy (strukturę). [13]
- Czy interesuje cię dowiedzenie się więcej na temat innych składników odżywczych ważnych dla zdrowia kobiet? Jeśli tak, to przeczytaj nasz artykuł: Kobiety i odżywianie: najważniejsze witaminy i minerały dla zdrowia i piękna
- Aby dowiedzieć się więcej na temat odżywczych potrzeb męskiego organizmu, sprawdź nasz artykuł: Mężczyźni i odżywianie: najważniejsze witaminy i minerały dla zdrowia, testosteronu i wydajności
7. Na jakie inne obszary zdrowia wpływa karnityna?
Karnityna jest również badana pod kątem wpływu na inne korzyści zdrowotne. Kiedy jej obiecujące działanie mogłoby się przydać?
- Aktywność antyoksydantów: Badania wskazują na antyoksydacyjne właściwości karnityny. Antyoksydanty pomagają zwalczać wolne rodniki, które powstają przez stres oksydacyjny, co zmniejsza ryzyko różnych chorób. [12]
- Osteoartretyzm (choroba zwyrodnieniowa stawów): według niektórych badań karnityna zmniejsza poziom białka C-reaktywnego, które jest markerem stanu zapalnego. Ponadto zdaje się być powiązana z substancją nazywaną malonylodialdehydem, która prowadzi do bólu i ograniczonej mobilności u osób z tą chorobą. Karnityna może w związku z tym pełnić rolę w dbaniu o stawy i służyć jako suplement na stawy.
- Depresja: niektóre badania wykazały, że acetylo-L-karnityna zmniejszała występowanie symptomów depresji. Nie jest do końca jasne, jak to działa, ale jeden z mechanizmów prawdopodobnie ma wpływ na zwiększanie poziomu serotoniny (znanej także jako hormon szczęścia), której poziom często spada u osób cierpiących na depresję. [15]
Czy można cierpieć na niedobór karnityny?
Typowa zwykła osoba zwykle ma wystarczająco karnityny w swoim organizmie. Nawet jeśli jej poziom nie jest optymalny, to nie prowadzi to do niedoboru, którego rezultatem byłyby znaczące problemy zdrowotne. Niedobór występuje zwykle przy konkretnych schorzeniach medycznych lub przy znaczącym spadku spożycia z diety.
- Pierwotny niedobór karnityny: To genetycznie dziedziczone zaburzenie, które charakteryzuje się zaburzonym metabolizmem karnityny. Organizmowi brakuje enzymów, biorących udział w produkcji i funkcjonowaniu karnityny, co prowadzi do poważnych problemów zdrowotnych.
- Nabyty niedobór karnityny: Ma miejsce w wyniku chorób lub przypadłości, które prowadzą do zmniejszonej produkcji karnityny w organizmie lub nadmiernego wydalania karnityny. Może być spowodowany takimi przypadłościami jak choroby nerek.
- Niedobór karnityny spowodowany dietą: Ten niedobór powoduje słabe wchłanianie karnityny w układzie pokarmowym lub niskie dziennie spożycie karnityny. Może występować w przypadku różnych zaburzeń wchłaniania (których wynikiem jest zmniejszone wchłanianie się składników do krwi w jelitach), niedożywienia lub alternatywnych wyborów dietetycznych, które wykluczają produkty pochodzenia zwierzęcego, takich jak weganizm.
Pierwotne i nabyte niedobory są rzadkie, ale bardzo ryzykowne dla zdrowia. Mogą prowadzić do takich przypadłości jak poważna epilepsja, hipoglikemia, dysfunkcje mięśniowe, problemy z sercem lub z układem nerwowym.
Jednakże zdrowy człowiek może także spowodować niedobór karnityny, głównie przez znaczące ograniczenie jej w diecie. Ma to najczęściej miejsce w przypadku różnych form weganizmu, gdzie wyklucza się produkty zwierzęce, główne źródło karnityny. Jednak w typowej diecie, ilość przyjmowanej karnityny jest wystarczająca i nie trzeba się martwić niedoborem, który może zaszkodzić zdrowiu.
Jednakże, jeśli zapasy karnityny w twoim organizmie są delikatnie zredukowane lub nie spożywasz odpowiedniej ilości, badania sugerują, że suplementacja może zapewnić wspomniane wcześniej korzyści dla zdrowia. Przyczyną tego będzie przywrócenie jej zapasów do optymalnego poziomu.
Czy karnityna może mieć efekty uboczne?
Karnityna nie jest znana z powodowania lub posiadania wielu efektów ubocznych, ale nadmierne spożycie może prowadzić do problemów trawiennych. Mogą się do nich zaliczać nudności, skurcze, wymioty lub biegunka. Jednakże te niepożądane efekty uboczne są zwykle powiązane z większymi dawkami, zwykle minimum 3 gramy na dzień. [18]
Stosowanie karnityny jest także powiązane z podwyższonym poziomem N-tleneku trimetyloaminy (TMAO). Jest to substancja formowana przez bakterie po kontakcie z pożywieniem pochodzenia zwierzęcego zawierającego karnitynę, cholinę i inne substancje. Podwyższony poziom TMAO jest powiązany ze zwiększonym ryzykiem miażdżycy (zwężanie tętnic) i chorób nerek. Zdaje się, że ta substancja może być czynnikiem ryzyka, szczególnie dla osób, które spożywają nadmierne ilości pożywienia pochodzenia zwierzęcego. [10,18]
Jak stosować karnitynę?
Dawki karnityny używane w badaniach naukowych często wahają się od około 3 gramów na dzień lub więcej, szczególnie podczas badania jej wpływu na zdrowie układu sercowo-krążeniowego. Jednakże w suplementach diety typowy przedział to od 500 do 2000 mg i jest to dawka, która z małym prawdopodobieństwem mogłaby spowodować problemy trawienne wspominane wcześniej.
Ta dzienna dawka dotyczy czystej formy karnityny. Jeśli chciałbyś stosować jedną z jej innych form, to rekomendowana dzienna dawka uznawana za jej ekwiwalent wygląda następująco:
- Acetylo-L-Karnityna: 630 – 2500 mg
- L-winian L-karnityny: 1000 – 4000 mg w formie proszku lub tabletek
- Propionyl-l-karnityny: 1000 – 4000 mg [19]
Z czym łączyć karnitynę?
Substancje, z jakimi można łączyć karnitynę, zależą od tego, jakich rezultatów oczekujesz dzięki tej suplementacji.
- Jeśli chodzi o utratę wagi, to powinieneś wziąć pod uwagę łączenie jej z innymi spalaczami tłuszczu, takimi jak kofeina, synefryna lub nawet ekstrakt z zielonej herbaty z zawartością EGCG. Te substancje można łączyć dla lepszej efektywności, tworząc skuteczny spalacz tłuszczu.
- Aby wzmocnić wydajność i wspomóc regenerację mięśni oraz dostarczanie krwi do mięśni, możesz rozważyć połączenie jej z substancjami takimi jak na przykład beta-alanina, cytrulina lub arginina.
- Jeśli chcesz wspomóc funkcjonowanie mózgu, możesz wybierać spośród szerokiej gamy leków nootropowych. Kompleksowe suplementy mogą łączyć składniki takie jak na przykład CDP-cholina, ginkgo biloba czy DMAE.
- Możesz znaleźć informacje jak nawigować pomiędzy suplementami diety dla utraty wagi oraz które są skuteczne w artykule: Suplementy diety dla utraty wagi: które są dobre dla spalania tłuszczu lub uczucia sytości?
- Artykuł „Jak wybrać najskuteczniejszy spalacz tłuszczu i jak go stosować?” pomoże ci w wyborze i stosowaniu najefektywniejszego spalacza tłuszczu.
Jakie są najważniejsze wnioski?
Karnityna jest najczęściej łączona z różnymi spalaczami tłuszczu i suplementami diety stworzonymi, aby wspierać utratę wagi. Jednakże jej mniej znane formy ujawniły potencjalny wpływ na funkcjonowanie mózgu oraz serca. Mimo że badania nad karnityną nadal trwają, możemy już powiedzieć, że w połączeniu z innymi substancjami może służyć za korzystną pomoc nie tylko dla spalania tłuszczu oraz wzmacniania wydajności sportowej, ale i również dla innych obszarów zdrowia.
Czy ten artykuł dostarczył ci coś nowego i interesującego? Jeśli tak, to na pewno udostępnij go wśród swoich znajomych i rodziny!
[1] ADEVA-ANDANY, M.M. et al. Significance of l-carnitine for human health. – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28653367/
[2] ASKARPOUR, M. et al. Beneficial effects of l-carnitine supplementation for weight management in overweight and obese adults: An updated systematic review and dose-response meta-analysis of randomized controlled trials. – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31743774/
[3] DAMIANOU, A. L-Carnitine Research Analysis. – https://examine.com/supplements/carnitine/
[4] DINICOLANTONIO, J.J. et al. L-Carnitine in the Secondary Prevention of Cardiovascular Disease: Systematic Review and Meta-analysis. – https://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196%2813%2900127-4/fulltext
[5] FERRARI, R. et al. Therapeutic Effects of l-Carnitine and Propionyl-l-carnitine on Cardiovascular Diseases: A Review. – https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1196/annals.1320.007
[6] ISMAIL, A.M. et al. Adding L-carnitine to clomiphene resistant PCOS women improves the quality of ovulation and the pregnancy rate. A randomized clinical trial. – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25015747/
[7] JEUKENDRUP, A.E. - RANDELL, R. Fat burners: nutrition supplements that increase fat metabolism. – https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1467-789X.2011.00908.x
[8] KODDE, I.F. et al. Metabolic and genetic regulation of cardiac energy substrate preference. – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17081788/
[9] KULCZYŃSKI, B. et al. Characteristics of Selected Antioxidative and Bioactive Compounds in Meat and Animal Origin Products. – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6769838/
[11] MIELGO-AYUSO, J. et al. Effect of Acute and Chronic Oral l-Carnitine Supplementation on Exercise Performance Based on the Exercise Intensity: A Systematic Review. – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8704793/
[12] NACHVAK, S.M. et al. L-Carnitine supplementation reduces biomarkers of inflammatory and oxidative stress in patients with coronary artery disease: a randomised controlled trial. – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32816578/
[13] SALAS-HUETOS, A. et al. The Effect of Nutrients and Dietary Supplements on Sperm Quality Parameters: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Clinical Trials. – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6247182/
[14] TALENEZHAD, N. et al. Effects of l-carnitine supplementation on weight loss and body composition: A systematic review and meta-analysis of 37 randomized controlled clinical trials with dose-response analysis. – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32359762/
[15] VERONESE, N. et al. Acetyl-L-Carnitine Supplementation and the Treatment of Depressive Symptoms: A Systematic Review and Meta-Analysis. – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29076953/
[16] Can L-carnitine improve glycemic control? - Study Summary - Examine. – https://examine.com/research-feed/study/dGrzm9/
[17] NUTRITIONAL SUPPLEMENTS AND METABOLIC SYNDROME - ScienceDirect. – https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/B9780123742407500127
[18] Office of Dietary Supplements - Carnitine. – https://ods.od.nih.gov/factsheets/Carnitine-HealthProfessional/
[19] Research Breakdown on L-Carnitine - Examine. – https://examine.com/supplements/carnitine/research/#plqYNl6-cardiovascular-health
DODAJ NOWY KOMENTARZ