Spis treści
Być może znaleźliście się w sytuacji, w której pomyśleliście, że dobrze byłoby zaoszczędzić trochę pieniędzy. Moglibyście przeznaczyć je na zakup czegoś, o czym marzycie od dawna, albo na stworzenie poduszki finansowej jako zabezpieczenia na czarną godzinę. Nie jest chyba zaskoczeniem, że żywność jest często pierwszą rzeczą, na której zaczynamy oszczędzać, nawet jeśli nie mamy trudnej sytuacji finansowej. Możemy więc zacząć kupować gorszej jakości żywność lub ograniczać mięso, owoce, warzywa i tym podobne produkty w swojej diecie. Może to jednak zaszkodzić naszemu zdrowiu. Aby organizm mógł prawidłowo funkcjonować, potrzebuje odpowiedniej ilości energii, witamin, minerałów i mikroelementów pochodzących z pożywnego jedzenia. Dlatego w dzisiejszym artykule przedstawimy kilka prostych wskazówek, które pomogą Ci dobrze się odżywiać, a przy okazji zaoszczędzić pieniądze.
11 wskazówek, jak kupować dobrej jakości żywność w przystępnej cenie
Jakość nie musi być droga. Wystarczy kupować mądrze i nie wrzucać bezmyślnie do koszyka pierwszej rzeczy, jaka wpadnie nam w ręce. W dzisiejszym artykule przedstawimy kilka prostych wskazówek, które pomogą każdemu zaoszczędzić na jedzeniu.
1. Nie kupuj gotowych dań
Choć gotowe produkty mogą wydawać się tanią opcją, to jednak jest to dalekie od prawdy. Oczywiście, jeśli porównasz cenę puszki gulaszu i 500 g wołowiny lub wieprzowiny, okaże się, że gotowy produkt będzie tańszy. Ale teraz spróbuj pomyśleć o porcjach. Zawartość puszki zwykle spożyjemy za jednym razem, podczas gdy z zaledwie pół kilograma mięsa moglibyśmy przygotować cztery porcje gulaszu. Czy gotowy produkt nadal wydaje się tańszym rozwiązaniem?
Tak samo jest z innymi produktami spożywczymi. Spójrz, ile kosztuje mrożona pizza w sklepie. Teraz porównajmy to z tym, ile kosztowałaby nas mąka, drożdże, odrobina cukru, soli i oleju, gdybyśmy mogli zrobić ciasto i pizzę w domu. Za zaoszczędzone pieniądze możemy dodać do niej szynkę, ser i inne ulubione smakołyki. Na przykład, często zdarza się, że kupiona w sklepie pizza z szynką zawiera tylko 12% szynki. Nie chcesz za to płacić, prawda? Nie wspominając już o tym, że gotowe produkty muszą zawierać więcej dodatków, aby służyły przez długi czas. Często mają też wyższą zawartość soli. Może się zdarzyć, że w jednym gotowym posiłku przyjmiemy całą zalecaną dzienną dawkę 5 g soli. [4]
Podobnie jest z gotowymi, zdrowszymi posiłkami. Za stosunkowo wysoką cenę w sklepach możemy znaleźć wiele gotowych sałatek warzywnych, takich jak popularna Cezar. Choć jest to dobra zdrowsza alternatywa, gdy nam się nie spieszy, warto przyjrzeć jej się bliżej. Zazwyczaj w opakowaniu znajduje się tylko kilka liści sałaty, sos sałatkowy, kilka grzanek i trochę mięsa, co zdecydowanie nie idzie w parze z ceną. Poza tym mogą one zawierać wiele niepotrzebnych kalorii z powodu dressingu z oliwy. Dlatego warto kupić mięso, warzywa i sos sałatkowy osobno, a sałatkę przygotowywać samodzielnie w domu. W ten sposób uzyskasz świeże, tańsze, smaczniejsze i bardziej zbilansowane pod względem składników odżywczych danie.
2. Kupuj sezonowe owoce i warzywa
Owoce i warzywa są zazwyczaj jednymi z droższych produktów w koszyku. Nie oznacza to jednak, że powinniśmy zrezygnować z ich kupowania, aby zaoszczędzić pieniądze. Musimy tylko wybierać mądrze. Spróbuj porównać ceny owoców w sezonie i poza nim. Mogą się one znacznie różnić. Staraj się więc wybierać owoce i warzywa, które są aktualnie w sezonie, a zdziwisz się, ile zaoszczędzisz. W tym czasie możesz je nawet zamrozić, aby zgromadzić zapasy na okres poza sezonem.
Jeszcze niższą cenę możesz uzyskać, kupując u lokalnych sprzedawców, a nie w supermarketach, gdzie owoce i warzywa często pochodzą z importu. W sezonie możesz także „przeczesać” ogród lub wybrać się do lasu, aby zobaczyć, co oferuje nam za darmo. Jeśli będziesz mieć oczy szeroko otwarte, możesz wrócić do domu z pełnym kubkiem poziomek lub jagód. Możesz je następnie wykorzystać na przykład do wyczarowania pysznej szarlotki.
Niedrogą alternatywą mogą być również formy sterylizowane lub mrożone. Owoce i warzywa do tych celów zbierane są w okresie największej dojrzałości. Dzięki temu mają one wspaniały smak za stosunkowo niską cenę i nie są pozbawione dobroczynnych substancji. Jest to świetny sposób na zaoszczędzenie pieniędzy i czerpanie korzyści z tych produktów.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o pozytywnym wpływie owoców na organizm, nie przegap naszego artykułu Mity i fakty o owocach: Czy oczyszczają organizm i czy można je jeść po południu i wieczorem podczas odchudzania?
3. Przygotowuj własne jedzenie i napoje
Uprawiaj własne owoce i warzywa
Jeśli masz dom z ogrodem, możesz zaoszczędzić sporo pieniędzy, uprawiając własne warzywa i owoce. Nie mówiąc już o wspaniałym uczuciu, jakie będzie Ci towarzyszyć przy robieniu sałatki z własnych warzyw lub przygotowywaniu ciasta z samodzielnie wyhodowanych truskawek. Oczywiście, możesz też uprawiać żywność w mieszkaniu na balkonie. Co powiesz na zasadzenie pomidorów, papryki, rzodkiewki, groszku lub truskawek? Z pewnością docenisz też doniczki z ziołami podczas gotowania. Ale na tym nie koniec.
Zrób domowy jogurt
Oprócz uprawy możesz też zaoszczędzić pieniądze, robiąc własny jogurt. Wystarczy litr częściowo odtłuszczonego mleka i jogurt z żywymi kulturami bakterii. Podgrzej mleko i tuż przed zagotowaniem zdejmij z ognia. Następnie ostudź do temperatury około 40°C i dodaj kilka łyżek jogurtu z żywymi kulturami bakterii. Nałóż gotową mieszankę do słoików i wstaw do piekarnika o temperaturze 40°C na około osiem godzin. Następnie wystarczy schłodzić jogurt i gotowe. Jeśli chcesz zaoszczędzić prąd, idealnym rozwiązaniem będzie przygotowanie co najmniej dwóch porcji jogurtu. Ci, którzy lubią różne smaki, mogą przed jedzeniem dodać świeże owoce lub dżem. Oprócz jogurtu możesz również przyrządzać w domu kombuczę, kefir, marynowane warzywa (pikle) i inne fermentowane produkty spożywcze. Choć wymaga to nieco więcej pracy, efekt końcowy z pewnością będzie tego warty.
Nie kupuj wody mineralnej
Woda mineralna to kolejna dość popularny produkt w koszyku zakupowym. Jeśli posiadasz w domu bieżącą wodę pitną, nie ma powodu, by kupować napoje. Zwykła woda z kranu jest jednym z najlepszych i najtańszych sposobów na nawodnienie organizmu. Osoby przyzwyczajone do słodkich napojów mogą też dodać do wody owoce i zioła, a następnie pozostawić do zaparzenia. A jeśli chcesz uzyskać bardziej interesujący smak, wzbogać ją o BCAA i lód, aby uzyskać orzeźwiający napój.
Jeśli kupujesz wodę mineralną dla bąbelków, zaopatrz się w urządzenie, które zamieni ją w napój gazowany. Początkowa inwestycja szybko się zwróci, a dodatkowo nareszcie unikniesz kupowania wody mineralnej w plastiku. Poza oszczędnością pieniędzy będziesz też czuć się dobrze, z tym że jesteś bardziej przyjazny dla naszej planety i nie produkujesz niepotrzebnych odpadów.
Te produkty mogą Cię zainteresować:
4. Planuj z wyprzedzeniem
Zanim wybierzesz się na zakupy, zastanów się, co chcesz ugotować w nadchodzącym tygodniu. Zapoznaj się z przepisami i kup wszystkie potrzebne składniki. Podobnie pomyśl o innych posiłkach, które Twoja rodzina jada w domu. Jeśli zrobisz taką listę z wyprzedzeniem, będziesz wiedział, co kupić w sklepie i będziesz bezpieczny. Nie będziesz bezmyślnie wrzucać do koszyka zbyt wielu wyrobów cukierniczych, owoców i świeżych produktów, których nie zdążysz zjeść i wylądują w koszu.
W związku z zakupami damy Ci jeszcze jedną cenną radę. Nigdy nie chodź do sklepu głodny. Jeśli to zrobisz, kupisz o wiele więcej rzeczy, których nawet nie potrzebujesz, i wydasz o wiele więcej pieniędzy, niż gdybyś coś przekąsił przed wyjściem do sklepu. Nie mówiąc już o tym, że w koszyku na pewno znajdzie się więcej smakołyków, których w przeciwnym razie byś nie kupił.
Jeśli szukasz więcej praktycznych wskazówek dotyczących zakupów w sklepach spożywczych, nie przegap naszego artykułu 7 wskazówek, jak wybierać i kupować żywność.
5. Nie marnuj jedzenia
Kiedy już włożysz do koszyka konkretny produkt spożywczy, postaraj się wykorzystać z niego jak najwięcej. To samo dotyczy domowych posiłków, gdy nie masz mięsa lub przystawki. Oto kilka prostych wskazówek, jak je spożytkować w inny sposób.
- Przechowuj skrawki i kawałki warzyw w jednej torebce na żywność i wykorzystaj je do zrobienia bulionu.
- Wymieszaj resztki mięsa z obiadu z ugotowanym kuskusem, dodaj warzywa i masz obiad na drugi dzień.
- Resztki przygotowanej przystawki mogą stanowić podstawę sałatki na następny dzień. Nie ma znaczenia, czy jest to ryż, makaron, komosa ryżowa czy ziemniaki. Dodaj białko, warzywa, sos sałatkowy i kolejny posiłek gotowy.
- Kiedy kupujesz kurczaka, myśl o nim jako o całości. Nie używaj tylko piersi, udek i skrzydełek. Możesz wykorzystać skrawki i szkielet, aby wyczarować pyszny rosół pełen niezbędnych mikroelementów i kolagenu. Ten ostatni jest ważny dla zdrowia stawów, ale także dla wyglądu Twojej skóry.
Każdego roku wyrzuca się 1,3 miliarda ton żywności, co stanowi około ⅓ całej produkcji przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Największą część tej ilości stanowią owoce i warzywa. Nic dziwnego, że w krajach uprzemysłowionych marnuje się więcej żywności niż w krajach rozwijających się. [1]
Dla porównania:
- W Europie i Ameryce Północnej każda osoba wyrzuca średnio 95-115 kg żywności rocznie.
- W Afryce Subsaharyjskiej i Azji Południowo-Wschodniej każda osoba wyrzuca tylko 6-11 kg żywności rocznie. [2]
Jeśli chodzi o kwestię odpadów, nie możemy zapomnieć o tym, aby zwracać uwagę na datę na opakowaniu żywności.
- Data przydatności do spożycia jest powszechnie podawana na opakowaniach świeżej żywności. Jest to najpóźniejsza data, przed upływem której możesz bezpiecznie spożywać żywność.
- Minimalny okres przydatności do spożycia jest podany na żywności, która się nie psuje. Nie musisz się więc martwić, że zjesz np. ryż, którego termin przydatności do spożycia minął kilka tygodni temu, ale który jest zapakowany i wygląda dobrze.
Dlatego nie należy mylić tych dwóch informacji i wyrzucać np. makaronu i innych niepsujących się produktów, które są w porządku. W ten sposób możesz też łatwo zaoszczędzić pieniądze, a także odpowiednio przechowywać żywność, co może przedłużyć trwałość na przykład owoców i warzyw. Więcej na ten temat możesz przeczytać w naszym artykule Jak prawidłowo przechowywać żywność, aby jak najdłużej zachowała świeżość.
Postaraj się swoim zachowaniem nie przyczyniać do powstawania odpadów. Dzięki temu nie tylko ocalisz planetę, ale także swój portfel. Wykorzystuj więc jak najlepiej wszystkie źródła żywności i pamiętaj, że warzywa, które nie mają typowych, doskonałych kształtów, smakują równie dobrze jak te idealne.
6. Kupuj produkty spożywcze, gdy są w promocji, ale z głową
Czy wypatrujesz w sklepach kolorowych napisów zachęcających do skorzystania ze zniżek, czy też z niecierpliwością czytasz ulotki i zakreślasz, jakie specjalne produkty kupisz? Z pewnością może to być miły sposób na zaoszczędzenie pieniędzy, ale…
Nie wierz we wszystko, co widzisz. Jeśli masz w zwyczaju kupowanie określonej żywności, wiesz, ile przeciętnie kosztuje. Sprawdź więc oryginalną cenę w ofertach sprzedaży. Może się okazać, że została ona sztucznie zawyżona, a cena końcowa jest taka sama lub wyższa niż gdyby produkt nie był na wyprzedaży. Nie daj się na to nabrać.
Jeśli bierzesz ulotki ze wszystkich okolicznych supermarketów i kupujesz różne produkty w innych sklepach, pomyśl o dodatkowych kosztach. Zwłaszcza jeśli jeździsz samochodem. Czy jest sens tracić paliwo w poszukiwaniu piersi z kurczaka, które są przecenione o 5%? Zastanów się, czy naprawdę oszczędzasz w ten sposób pieniądze, czy może lepiej byłoby kupić wszystko w jednym miejscu. Jeśli jednak masz sklepy w odległości krótkiego spaceru, nic nie stoi na przeszkodzie, aby wybrać się na dłuższy spacer do większej liczby supermarketów lub pokonać tę trasę rowerem. Biorąc pod uwagę ciężar zakupów, może to być także niezły trening.
Skoro już mowa o rabatach i cenach promocyjnych, przygotowaliśmy dla Ciebie jeszcze więcej wskazówek, jak zaoszczędzić pieniądze i uniknąć marnotrawstwa. W różnych częściach sklepu możemy znaleźć półki z towarami, których termin przydatności do spożycia dobiega końca. Często produkty te są w znacznie niższej cenie. Jeśli możesz je zużyć przed upływem tego terminu, nie ma powodu, by ich unikać. Nie tylko żywność pakowana jest oznaczana w ten sposób. Podobnie w sklepach możesz znaleźć skrzynki z owocami i warzywami, które nie mają idealnego wyglądu, ale poza tym są w porządku. Również w tym przypadku ceny takich produktów są zazwyczaj o ułamek niższe od cen ich idealnie wyglądających konkurentów. Nie bój się więc sięgać po takie produkty.
7. Jedz w domu
Oczywiście, rozumiemy, że kuszącą propozycją jest odwiedzenie restauracji, zrobienie zdjęć smakołyków i opublikowanie ich w mediach społecznościowych. Są okazje, które nie obyłyby się bez uroczystego obiadu. Ale czy naprawdę konieczne jest codzienne wychodzenie do restauracji na obiad? Za cenę obiadu moglibyśmy przygotować to samo danie samodzielnie. Różnica polega jednak na tym, że w domu za te same pieniądze przygotowalibyśmy co najmniej 2-3 porcje, a często nawet więcej. Zastanów się więc, czy nie wystarczyłoby Ci wyjście na lunch z kolegami, czy koleżankami tylko raz w tygodniu i przygotowywanie posiłków w pozostałe dni?
A gdyby tak podjąć się wyzwania obiadowego z kolegami czy koleżankami z pracy? Utwórzcie czteroosobową grupę i gotujcie na zmianę od poniedziałku do czwartku. W ten sposób każdy z Was będzie przygotowywał lunch tylko raz w tygodniu i to w większych ilościach, co jest również bardziej ekonomiczne. Zaletą jest to, że nie będziecie musieli jeść tego samego posiłku przez cztery dni, ale zawsze będziecie delektować się świeżym daniem. Dzięki temu zyskasz też inspirację do nowych przepisów. W piątek wszyscy razem możecie wybrać się w nagrodę na lunch i ocenić, kto jest najlepszym kucharzem tygodnia.
Zmniejszenie częstotliwości wizyt w restauracjach nie dotyczy jednak tylko obiadu. Jeśli regularnie jesz śniadanie lub kolację na mieście, spróbuj obliczyć, ile wydajesz na te posiłki. Możesz być zaskoczony, ile kosztuje Cię wizyta w tych lokalach. Następnie zastanów się, czy to naprawdę konieczne i czy nie byłoby dobrym pomysłem ograniczenie liczby wizyt w restauracjach przynajmniej o połowę.
8. Gotuj na kilka dni
Wiele osób do przygotowywania posiłków w pudełkach zniechęca fakt, że musieliby jeść te same potrawy przez trzy dni. Wcale tak nie jest. Wystarczy tylko wykazać się odrobiną kreatywności.
- Z przygotowanego mięsa możesz wyczarować inny dodatek do dania i warzywa każdego dnia. W ten sposób zawsze stworzysz oryginalny posiłek.
- Wbrew logice możesz też ugotować dodatek do dania (np. kuskus, bulgur, ryż, komosę ryżową) na kilka dni, a następnie dodać do niego różne warzywa i zmienić źródła białka. Raz możesz zjeść ryż z wieprzowiną, innym razem z pieczonym tofu, a jeszcze innym możesz przygotować sałatkę ryżową z tuńczykiem i szpinakiem. Od Ciebie zależy, na co masz ochotę.
W ten sposób przygotowywanie posiłków będzie o wiele prostsze i z łatwością rozplanujesz urozmaicone menu. Zawsze pamiętaj, że ugotowane jedzenie powinno być przechowywane w lodówce nie dłużej niż 3-4 dni, aby się nie zepsuło. Jeśli wiesz, że nie będziesz w stanie zjeść czegoś na czas, nie musisz tego od razu wyrzucać. Możesz to zamrozić i zapakować później do swojego lunch boxa. Przekonasz się, że będziesz zadowolony z przygotowanego obiadu w trakcie intensywnego dnia.
9. Nie daj się skusić opakowaniem
Czy zauważyłeś, jak popularne w sklepach są produkty zawierające słowo „białko”? Obejmują one nawet wyroby piekarnicze czy różne pasty do smarowania, które często mają z tego powodu znacznie wyższą cenę. Ale czy jest sens je kupować? Zanim sięgniesz po taki produkt, spójrz na jego skład, aby upewnić się, ile naprawdę zawiera białka. Oznaczenia „białko” lub „źródło białka” mogą być obecne już wtedy, gdy białko stanowi co najmniej 12,5% całkowitej wartości energetycznej, co nie jest bardzo dużą ilością. Wiele produktów spożywczych, które nie posiadają na etykiecie popularnego słowa „białko”, przekracza ten próg. [3]
Wybierając żywność, kieruj się zdrowym rozsądkiem i myśl – czy naprawdę jest sens płacić o jedną trzecią więcej za produkt z napisem „białko”, który zawiera np. 5 g białka w 100 g więcej niż jego „zwykła” wersja? Produkty z napisem FIT, slim itp. mogą być równie kuszące. To tylko puste słowa, które często nie mają żadnego znaczenia dla produktu. Nie daj się nabrać na takie praktyki i przed włożeniem czegoś do koszyka przeczytaj skład produktu. Twój portfel będzie Ci wdzięczny.
10. Daj szansę innym markom
Czy masz ulubioną markę jogurtu, którą widziałeś w telewizji i od tamtej pory ją kupujesz? Jeśli chcesz zaoszczędzić trochę pieniędzy, być może nadszedł czas, aby dać szansę tańszym alternatywom. Nie każda firma dysponuje budżetem, który pozwala jej regularnie płacić ogromne sumy za reklamę telewizyjną. Ale to wcale nie oznacza, że jej produkty są gorszej jakości. Być może zaoszczędzone pieniądze przeznacza na doskonalenie technologii produkcji kosztem reklamy.
Następnym razem, gdy wybierzesz się na zakupy, spróbuj poszukać tego samego produktu innych marek. Mogą one znacznie różnić się ceną, nawet bez różnic w jakości. Na przykład w supermarketach tańszą alternatywą mogą być lokalne produkty. Daj sobie szansę, być może znajdziesz nowego ulubieńca, a nawet zaoszczędzisz pieniądze.
11. Nie bój się eksperymentować w kuchni
Czy znalazłeś przepis, który chciałbyś wypróbować, ale nie masz wszystkich składników? Nie bój się improwizować i wykorzystaj to, co już masz. W większości przepisów możesz przynajmniej częściowo zastąpić różne mąki, słodziki, owoce lub składniki na sos. Podobnie w przypadku dań słonych, nie zawsze musisz używać najdroższej włoskiej wędliny, mięsa czy sera. Wybierz składniki, które lubisz i które są dla Ciebie przystępne cenowo. Kto wie, może odkryjesz nowe przepisy, które będą smakować lepiej niż oryginalne.
Mówiąc o eksperymentowaniu, nie możemy nie wspomnieć o kolejnej wskazówce dla miłośników mięsa, które pozwolą im zaoszczędzić pieniądze. Jeśli nie wyobrażasz sobie dnia bez mięsa, to świetnym wyzwaniem może okazać się przyłączenie do akcji „Poniedziałki bez mięsa”. Na przykład możesz wykorzystać różne rośliny strączkowe jako źródło białka, które powinno być stałym elementem Twojej diety, lub inne źródła roślinne. W ten sam sposób możesz przygotować słodkie potrawy. Jeśli dodasz do nich białko, nie będziesz musiał martwić się o jego niedobór.
Możesz też przygotować w domu chipsy ziemniaczane lub upiec domowe bułeczki czy inne smakołyki. Pozwoli Ci to zaoszczędzić pieniądze, a dodatkowo zdobędziesz nowe umiejętności kulinarne, które docenią Twoi bliscy.
Szukasz wskazówek dotyczących zdrowych przekąsek? W takim razie nie możesz przegapić naszych przepisów fitness.
O czym warto pamiętać?
Jak widzisz, wysokiej jakości żywność nie musi być droga. Wystarczy tylko, że będziesz myśleć o zakupach. Wybierając składniki, zwróć uwagę na to, że będziesz ich używać do przygotowywania posiłków przez kilka dni. Nie porównuj ceny jednej porcji przetworzonej żywności z ceną kilograma mięsa, z którego ostatecznie powstanie o wiele więcej jedzenia. Podobnie, dobrze jest wybierać produkty sezonowe i przygotowywać własne jedzenie i napoje w domu. Dzięki temu zdobędziesz nowe umiejętności, które będziesz mógł wykorzystać w późniejszym etapie życia.
Nie bój się też robić zakupów na wyprzedażach. Zawsze jednak warto zastanowić się, czy ceny są rzeczywiście tak korzystne, jak wyglądają, i nie dać się zaskoczyć. Przede wszystkim jednak pamiętaj, aby kupować tylko tyle, ile faktycznie wykorzystasz w domu w celu ograniczenia ilości odpadów. Jeśli wprowadzisz nasze proste wskazówki do swojego życia, zobaczysz, że uda Ci się zaoszczędzić trochę pieniędzy na jedzeniu i odłożyć na zakup czegoś, o czym od dawna marzysz.
Czy masz wśród swoich znajomych kogoś, kto wydaje dużo pieniędzy na jedzenie lub niepotrzebnie je marnuje? Podziel się z nimi tym artykułem.
[1] Min Zhang et al. – Global trends and future prospects of food waste research: a bibliometric analysis – https://www.researchgate.net/publication/326448573_Global_trends_and_future_prospects_of_food_waste_research_a_bibliometric_analysis
[2] Global food losses and food waste – https://www.fao.org/fileadmin/user_upload/suistainability/pdf/Global_Food_Losses_and_Food_Waste.pdf
[3] Commission Regulation (EU) No 432/2012 of 16 May 2012 establishing a list of permitted health claims made on foods, other than those referring to the reduction of disease risk and to children’s development and health – http://data.europa.eu/eli/reg/2012/432/oj
[4] Salt reduction – https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/salt-reduction
DODAJ NOWY KOMENTARZ