Ekdysteron: jego wpływ na wzrost mięśni, siłę i poziom testosteronu

Popularność suplementów diety z ekdysteronem rośnie, w szczególności pośród sportowców siłowych, kulturystów i entuzjastów fitnessu. Oczekują oni wzrostu siły, masy mięśniowej, poprawienia wydajności sportowej, a nawet zwiększenia poziomu testosteronu. Z drugiej strony jest tyle samo sceptyków, którzy twierdzą, że ekdysteron nie jest tak skuteczny. Co do powiedzenia na ten temat ma współczesna nauka?

Czym jest ekdysteron?

Ekdysteron to steryd roślinny, który jest głównie pozyskiwany z zioła nazywanego szczodrakiem krokoszowatym (Rhaponticum carthamoides). Rośnie w regionie Syberii, gdzie miejscowi jak pierwsi dostrzegli jego korzystny wpływ na fizyczne i psychiczne zdrowie. Ekdysteron występuje również w małych ilościach w produktach takich jak szpinak czy komosa ryżowa. Jest jednym z hormonów ekdysteroidowych, które wspomagają wzrost roślin lub insektów, przez co są one uznawane za substancje anaboliczne. Przypominają one strukturą androgeny i są w związku z tym popularnym, naturalnym zamiennikiem dla sterydów wśród atletów. W przeciwieństwie do sterydów anabolicznych nie musimy martwić się ich efektami ubocznymi, jeśli stosuje się je rutynowo. [1–2]

Istnieje kilka rodzajów ekdysteroidów w naturze. Najlepiej przebadany jest ekdysteron, a zaraz po nim turkesteron. Ich działanie jest bardzo podobne i często porównywane, ale według ostatnich badań turkesteron jest uznawany za skuteczniejszy, jeśli chodzi o wspomaganie wzrostu mięśni (silniejszy anabolik). [1-2]

Jeśli zastanawiasz się również, jakie działanie ma turkesteron, to przeczytaj nasz artykuł Czym jest turkesteron, jak działa i czy naprawdę może zwiększać poziom testosteronu?

Co kryje się za działaniem ekdysteronu?

Kiedy naukowcy przyjrzeli się bliżej ekdysteronowi i jego wpływowi na ludzki organizm, odkryli, że nie jest w stanie bezpośrednio wiązać się z receptorami testosteronu. Zamiast tego prawdopodobnie formuje kompleks z beta-estrogenem. Ten mechanizm jest najczęściej łączony z jego wpływem na wzrost mięśni, siłę i wydajność sportową. [11]

Jakie są najczęstsze efekty ekdysteronu?

• przyspieszone zwiększanie masy mięśniowej
• zwiększenie siły
• poprawa regeneracji mięśni
• zwiększenie syntezy formacji białek mięśniowych
• szybsza utrata wagi [3]

Lista efektów ekdysteronu wygląda obiecująco. Szczególnie z punktu widzenia sportowców, którzy biorą udział w zawodach. Dla nich każdy dodatkowy gram mięśni lub tempo regeneracji poprawione o kilka procent może znacząco wpłynąć na lepsze wyniki w ich dyscyplinie. Jednakże są to niepotwierdzone efekty, które bazują głównie na osobistym doświadczeniu i założeniach. Niestety tylko niektóre z nich bazują na dowodach naukowych, ale to może zmienić się jeszcze w przyszłości ze względu na ograniczoną ilość badań, które zajmowały się do tej pory ekdysteronem. [3]

1. Czy ekdysteron może zwiększać poziom testosteronu?

Optymalny poziom testosteronu w organizmie jest ważny dla ogólnego zdrowia mężczyzn. Ten hormon wpływa również na rozmiar oraz ogólną siłę zarówno mięśni, jak i kości. Dodatkowo wpływa na poprawne funkcjonowanie męskich hormonów płciowych i zdrowie seksualne. Optymalny poziom testosteronu jest w związku z tym niezbędny dla wydajności sportowej, zachowaniu witalności i zdrowia organizmu.

Wiele sportowców, z których wielu jest kulturystami lub zawodnikami fitness, chce maksymalnie zwiększyć poziom testosteronu. Zapewnia im on szybszy wzrost mięśni i lepszą wydajność. Ekdysteron przypomina testosteron swoją chemiczną strukturą, więc omawiane są możliwości stosowania tej substancji w tym celu. Dodatkowo nie powoduje on ryzykownych, szkodliwych efektów ubocznych, takich jakie są możliwe w przypadku stosowania syntetycznego testosteronu, który jest jedną z najpopularniejszych substancji dopingowych. [4-6]

Niestety badania, które testowały pod tym kątem ekdysteron, nie wykazały żadnych dramatycznych rezultatów. Jest tak, ponieważ według prac naukowych ta substancja nie jest w stanie wiązać się z receptorami testosteronu i jednocześnie wpływać na jego poziom lub działanie. Jednak dobrą wiadomością jest to, że eksperci twierdzą, że ekdysteron może naśladować działanie testosteronu w organizmie w jakiś sposób. Po prostu nie byli jeszcze w stanie opisać dokładnego mechanizmu. W związku z tym ta zdolność ekdosteronu jest obecnie badana. [4-6]

To oznacza, że jeśli chcesz zwiększyć lub zachować zdrowy poziom testosteronu w organizmie, lepiej jest wybrać któryś z suplementów o bardziej udowodnionym działaniu. [7-10]

Jakie substancje mogą wspomagać zdrowy poziom testosteronu?

• Cynk jest potrzebny do produkcji testosteronu, ale i również do zachowania normalnego poziomu we krwi oraz kilku innych rzeczy.
• DAA lub kwas D-asparaginowy to aminokwas, który pełni niezbędną rolę w procesie produkcji testosteronu w organizmie.
• Kozieradka zawiera saponiny steroidowe, które są badane pod kątem swojego obiecującego potencjału na zwiększanie poziomu testosteronu. W jednym badaniu został zaobserwowany 12% wzrost całkowitego poziomu testosteronu w odniesieniu do bazowych wartości. Ale w przypadku tego zioła potrzeba więcej badań, aby potwierdzić to działanie.
• Tribulus terrestris to ekstrakt z dziurawca zwyczajnego, który zawiera również aktywne saponiny, głównie protodioscynę. Dzięki temu jest bardzo popularny i wykorzystywany do zwiększania poziomu testosteronu, libido i wspomagania funkcji reprodukcyjnych.
• Ashwagandha to zioło, które jak wykazało wiele badań, wpływa pozytywnie na zwiększanie poziomu testosteronu. W dwóch z nich było między innymi w stanie zwiększyć całkowity poziom testosteronu o 15 – 40%.
• Kompleksowy suplement o nazwie AlfaMale Testobooster w kapsułkach lub w proszku zawiera wspominany już cynk, DAA, kozieradkę i nawet Beta Ekdysteron oraz inne biologicznie aktywne substancje. W związku z tym jest to skuteczne połączenie substancji, które może pomagać optymalizować poziom testosteronu.

Jeśli się zastanawiasz, jaki wpływ niedobór testosteronu ma na twoje zdrowie, to przeczytaj nasz artykuł 10 Symptomów niedoboru testosteronu – co go powoduje i jak go zaadresować?

Te produkty mogą Cię zainteresować:

2. Czy ekdysteron faktycznie wpływa na wzrost mięśni i siłę?

Ekdysteron zaczął być stosowany od ostatniego wieku, szczególnie przez elitę rosyjskich i sowieckich sportowców, którzy chcieli wspomagać wzrost mięśni i siłę. Większe mięśnie bez dodatkowego wysiłku to w dalszym ciągu marzenie wielu kulturystów, ale i również osób, które obecnie regularnie chodzą na siłownię. Właśnie dlatego coraz częściej dodają ekdysteroidy, w szczególności ekdysteron i turkesteron, do swojej suplementacji.

Wierzy się, że te substancje mogą zwiększać syntezę białek mięśniowych (MPS – Muscle Protein Synthesis). Dzięki temu organizm naprawia, odbudowuje i buduje masę mięśniową. [11]

Anaboliczne działanie ekdysteronu zostało potwierdzone w badaniach na zwierzętach, ale i również w in vitro (na próbkach w laboratorium). W ten sposób naukowcy zaobserwowali zwiększenie w procesie formacji masy mięśniowej o 20%. [12]

Czy ekdysteron kryje się również za mistycznymi supermocami szpinaku?

Podczas badania anabolicznego działania ekdysteronu zostało wykazane, że może on mieć coś wspólnego z nieludzką mocą naszego dziecięcego bohatera Popeye’a. Szpinak, który był ratunkiem Popeye’a, zawiera ekdysteron oraz żelazo. I właśnie temu związkowi przyjrzeli się naukowcy z Niemiec w jednym badaniu. [13]

• Uczestnicy zostali podzieleni na cztery grupy, nie wiedząc, do której grupy należeli.
• Każda grupa przyjmowała różne ilości ekdysteronu w formie ekstraktu ze szpinaku, ekdysteron w połączeniu z leucyną lub placebo.
• Spośród tych grup trzy praktykowały treningi siłowe i jedna nie trenowała.
• Po dziesięciu tygodniach uczestnicy przyjmujący najwyższe dawki samego ekdysteronu doświadczyły najlepszych rezultatów. Ich masa mięśniowa zwiększyła się średnio o dwa kilogramy, podczas gdy grupa placebo zaskakująco doświadczyła zmniejszenia masy mięśniowej o średnio 0,35 kilograma.
• Ta sama grupa uplasowała się również na pierwszym miejscu jeśli chodzi o poprawę wyskoków i przysiadów (o 19,4%).

Według autorów badania te rezultaty są dowodem wpływu ekdysteronu na poprawianie wydajności sportowej i składu ciała. Ale zanim pobiegniesz do sklepu i kupisz duże opakowanie szpinaku, ważne jest zdawanie sobie sprawy, że naukowcy używali skoncentrowanego ekstraktu tego warzywa w tym badaniu. Więc aby osiągnąć podobne efekty, musiałbyś zjadać około od 250 g do 4 kg szpinaku na dzień, co prawdopodobnie jest niemożliwe nawet w przypadku miłośników szpinaku. Skoncentrowane suplementy diety mogą pomóc. [13]

Czy ekdysteron ma potwierdzone działanie anaboliczne?

Wpływ ekdysteronu na wzrost mięśni został również przebadany w badaniu z 2019 roku, które przyniosło ciekawe rezultaty. Uczestnicy zostali podzieleni na 3 grupy, a każda grupa przyjmowała różne ilości ekdysteronu.

• Po dziesięciu tygodniach grupa przyjmująca najwyższą dawkę (800 mg) zyskała dwa kilogramy mięśni.
• Dla porównania grupa przyjmująca najniższą dawkę (200 mg) osiągnęła wzrost mięśni o 1,6 kilograma.
• Uczestnicy otrzymujący placebo doświadczyli najmniejszego zwiększenia masy mięśniowej. [14]

Ale większość naukowców podchodzi do badania sceptycznie. Według późniejszej analizy laboratoryjnej, suplementy ekdysteroidowe zawierały tylko 6 mg aktywnego składnika zamiast 100 mg, co jak twierdzą, nie może mieć tak znaczącego wpływu na wzrost mięśni. Ponadto skład ciała został zbadany przy użyciu analizy impedancji bioelektrycznej, która nie jest wystarczająco dokładna dla celów naukowych. [18]

Dwa wspominane badania są jednymi z niewielu, które zostały przeprowadzone na ludziach. Inne badania naukowe, które badały działanie ekdysteronu były przeprowadzone głównie na myszach lub szczurach. Więc nie można automatycznie oczekiwać takich samych rezultatów u ludzi. Nie można też wyciągnąć definitywnych wniosków na podstawie tych wyników. Obecnie mamy deficyt badań dobrej jakości, które udowadniałyby lub obalały anaboliczne działanie ekdysteronu.

Jeśli twoim celem jest wzrost masy mięśniowe, w dalszym ciągu prawdą jest, że podstawą jest dobry plan treningowy i suplementacja, dieta, trzymanie się zasady progresywnego przeciążania oraz wystarczający odpoczynek. Jednak suplementy diety takie jak ekdysteron mogą również być częścią kompleksowego podejścia i mimo że w dalszym ciągu oczekujemy na definitywne potwierdzenie ich działania, to w dalszym ciągu mogą być dość skuteczne.

Jeśli zastanawiasz się, co możesz zrobić w kwestii ćwiczenia i diety, aby bardziej zwiększyć wzrost mięśni, to sprawdź nasz artykuł 10 Wskazówek, jak się odżywiać i ćwiczyć, aby maksymalnie zwiększać wzrost mięśni

3. Adaptogeniczne działanie ekdysteronu

Szczodrak krokoszowaty, który jest bogatym źródłem ekdysteronu, również jest jednym z adaptogenów. Te substancje są znane ze swojego pozytywnego wpływu na wytrzymałość psychiczną, radzenie sobie ze stresem oraz ogólne samopoczucie. Według badań ekstrakt z tej rośliny może również pomagać zmniejszać niepokój. [1, 15]

Według dotychczasowych badań eksyderon może pomagać zwiększać odporność na stres i lepiej radzić sobie z przystosowywaniem się organizmu do wymagających warunków,. Może również pomagać w lepszym radzeniu sobie z trudnymi sytuacjami życiowymi, stresującymi egzaminami w szkole lub nowymi wyzwaniami w pracy. Jednak nawet w tym przypadku musimy się opierać na wynikach badań na zwierzętach na chwilę obecną i czekać na badania przeprowadzone na ludziach. [16]

Jeśli zastanawiasz się, jakie inne substancje roślinne są adaptogenami, to przeczytaj nasz artykuł Adaptogeny: naturalne substancje, które pomagają radzić sobie ze stresem. 

Jakie są rekomendowane dawki ekdosteronu?

• Ekdosteron najczęściej występuje w formie ekstraktu roślinnego w kapsułkach lub tabletkach.
• Zaleca się przyjmowanie go w dwóch dawkach. Jedną rano po śniadaniu i drugą po treningu lub w trakcie dnia, ale nigdy na pusty żołądek.
• Rekomendowana dzienna dawka ekdysteronu to najczęściej 100 – 2000 mg na dzień. Zaleca się rozpoczęcie od mniejszej ilości i stopniowe jej zwiększanie. [17-18]

Czy niezbędne jest stosowanie ekdysteronu w cyklach?

Ekdysteron nie jest klasyfikowany jako androgen i w związku z tym nie powinien powodować stłumienia naturalnej produkcji testosteronu przez organizm. To często się dzieje podczas stosowania anabolicznych sterydów. Z tego powodu nie jest konieczne zaprzestawanie jego suplementacji po jakimś czasie. W dalszym ciągu większość osób włącza 4-tygodniową przerwę w stosowaniu po 6 – 12 tygodniach. [3]

Czy ekdysteron ma skutki uboczne?

Ekdysteron jest uznawany za bezpieczny w przeciwieństwie do anabolicznych sterydów. Nie wiąże się z receptorami androgenów w organizmie, co jest uznawane za ryzykowne z tego typu substancjami. Dzięki temu nie ma ryzyka efektów ubocznych przy normalnych dawkach. Jednakże jeśli stosuje się go niezgodnie z zaleceniami lub jeśli substancja jest przyjmowana na pusty żołądek, to można doświadczyć nudności lub niestrawności. [19]

Co powinieneś zapamiętać?

Opierając się na tym, co obecnie wiemy na temat ekdysteronu, nie można zaprzeczyć jego potencjalnemu wpływowi na poprawianie wielu czynników codziennego i sportowego życia. Z drugiej strony obecnie nie mamy wystarczająco naukowych dowodów, aby definitywnie potwierdzić te efekty. Jednakże jest to bezpieczny suplement, jeśli stosowany w normalnych dawkach, więc każdy może sprawdzić działanie tej substancji, jeśli chce. Jednak zawsze powinno się pamiętać o podstawowych zasadach trenowania, odżywiania i odpoczywania podczas osiągania określonych celów, takich jak zwiększanie mięśni i optymalizowanie poziomu testosteronu. Dopiero do tego można dodać suplementy z ekdysteronem.

Czy pośród twoich znajomych są osoby, które interesują najnowsze suplementy sportowe? Udostępnij im ten artykuł, aby również mogły poznać ciekawe informacje na temat ekdysteronu.

Źródła:

[1] Frank, K., Patel, K., Lopez, G., & Willis, B. Rhaponticum carthamoides Research Analysis. – https://examine.com/supplements/rhaponticum-carthamoides/

[2] Prohormones. What Is Beta-Ecdysterone? Uses, Side Effects, Benefits. – https://pro-hormones.co.uk/blogs/news/a-guide-to-beta-ecdysterone

[3] Tampa Bay Times. Ecdysterone Guide: What it is, Benefits, Results, & How To Use. – https://www.tampabay.com/sponsored/2021/10/28/ecdysterone/

[4] Wilborn, C. D., Taylor, L. W., Campbell, B. I., Kerksick, C., Rasmussen, C. J., Greenwood, M., & Kreider, R. B. Effects of Methoxyisoflavone, Ecdysterone, and Sulfo-Polysaccharide Supplementation on Training Adaptations in Resistance-Trained Males. – https://doi.org/10.1186/1550-2783-3-2-19

[5] ECDYSTERONE FOR SEXUAL ENHANCEMENT, MUSCLE-BUILDING & HEALTH. – https://advancedmolecularlabs.com/blogs/news/ecdysterone-for-sexual-enhancement-muscle-building-health

[6] Báthori, M., Tóth, N., Hunyadi, A., Márki, A., & Zádor, E. Phytoecdysteroids and anabolic-androgenic steroids—Structure and effects on humans. – https://doi.org/10.2174/092986708783330674

[7] Frank, K., Patel, K., Lopez, G., & Willis, B. Testosterone Research Analysis. – https://examine.com/topics/testosterone/

[8] Rao, A., Steels, E., Inder, W. J., Abraham, S., & Vitetta, L. Testofen, a specialised Trigonella foenum-graecum seed extract reduces age-related symptoms of androgen decrease, increases testosterone levels and improves sexual function in healthy aging males in a double-blind randomised clinical study. – https://doi.org/10.3109/13685538.2015.1135323

[9] Ahmad, M. K., Mahdi, A. A., Shukla, K. K., Islam, N., Rajender, S., Madhukar, D., Shankhwar, S. N., & Ahmad, S. Withania somnifera improves semen quality by regulating reproductive hormone levels and oxidative stress in seminal plasma of infertile males. – https://doi.org/10.1016/j.fertnstert.2009.04.046

[10] Ambiye, V. R., Langade, D., Dongre, S., Aptikar, P., Kulkarni, M., & Dongre, A. Clinical Evaluation of the Spermatogenic Activity of the Root Extract of Ashwagandha (Withania somnifera) in Oligospermic Males: A Pilot Study. – https://doi.org/10.1155/2013/571420

[11] Frank, K., Patel, K., Lopez, G., & Willis, B. Ecdysteroids Research Analysis. – https://examine.com/supplements/ecdysteroids/research/

[12] Gorelick-Feldman, J., Maclean, D., Ilic, N., Poulev, A., Lila, M. A., Cheng, D., & Raskin, I. Phytoecdysteroids increase protein synthesis in skeletal muscle cells. – – https://doi.org/10.1021/jf073059z

[13] nutraingredients.com. Spinach extract effect potent enough to feature on WADA banned list, say researchers. – https://www.nutraingredients.com/Article/2019/07/02/Spinach-extract-effect-potent-enough-to-feature-on-WADA-banned-list-say-researchers

[14] Isenmann, E., Ambrosio, G., Joseph, J., Mazzarino, M., Torre, X., Zimmer, P., Kazlauskas, R., Goebel, C., Botrè, F., Diel, P., & Parr, M. Ecdysteroids as non-conventional anabolic agent: Performance enhancement by ecdysterone supplementation in humans. – https://doi.org/10.1007/s00204-019-02490-x

[15] Chemistry and pharmacology of Rhaponticum carthamoides: A review. – https://doi.org/10.1016/j.phytochem.2009.04.008

[16] Immunomodulating and antistress activity of ecdysterone and turkesterone under immobilization-induced stress conditions in mice. – https://doi.org/10.1007/s11094-010-0387-8

[17] Parr, M., Botrè, F., Naß, A., Hengevoss, J., Diel, P., & Wolber, G. Ecdysteroids: A novel class of anabolic agents? – https://doi.org/10.5604/20831862.1144420

[18] NatuRoids. The right way to take Ecdysterone – https://www.naturoids.health/blog/how-to-take-ecdysterone/

[19] Nanotech Project. Ecdysterone Guide: Benefits, Dosage, Effects, & More – https://nanotechproject.org/ecdysterone/