Detoks – jak zmieni Twoje życie wciągu 10 dni?

Detox

Niezależnie od tego, jaką nazwę preferujesz, zawsze ciężko będzie przypisać jej definicję. Celem jest oczyszczenie organizmu ze szkodliwych substancji, zwanych często toksynami za pomocą hipokalorycznych diet złożonych z konkretnych produktów (przy uwzględnieniu suplementów). Niektóre metody oczyszczania są skoncentrowane na konkretnych organach, a inne twierdzą, że w całości oczyszczą twój organizm od stóp do głów.

Detoksykacja jest bardzo ograniczająca. Pokarmy ograniczają się do soków warzywnych i owocowych lub innych zatwierdzonych napojów. Master Cleanse zaleca 6-12 szklanek lemoniady z syropem klonowym i pieprzem cayenne dziennie. Powinno się to pic codziennie jako jedyne źródło pokarmu, aby pozbyć się toksyn z organizmu i, według autora metody, wesprzeć eliminację wszelkich chorób.

Biorąc pod uwagę, że diety detoksykacyjne różnią się od siebie jedynie drobnymi szczegółami, nie warto ich analizować szczegółowo, gdyż prędzej czy później, każdą z nich zastąpi inny wariant.

Mówiąc w skrócie, diety detoksykacyjne są oparte na założeniu, że ludzki organizm gromadzi toksyny i odpady metaboliczne poprzez wystawienie go na pestycydy i różne substancje dodatkowe i zanieczyszczające naszą żywność.

Picie herbaty, soku i przyjmowanie kilku suplementów wystarczy, żeby wyglądać jak Gwyneth Paltrow – bez treningu i operacji plastycznych. Prawda jest taka, że jeśli nie jesteś uzależniony od heroiny albo nie grozi ci zatrucie alkoholowe, prawdopodobnie nie potrzebujesz detoksykacji.

Te produkty mogą Cię zainteresować:

Czym jest toksyna?

Według guru detoksykacji, pokarmy, które powodują „nagromadzanie się toksyn” to produkty mleczne, glutenowe, kawa, alkohol i czerwone mięso. Ale pomidory, papryka i bakłażany nie należą do tej grupy, gdyż istnieje (błędna) teoria, że powodują one stany zapalne. Detoksykacje i oczyszczenia obiecują wytchnienie dla organizmu od przetwarzania tych wszystkich toksyn.

Jednakże według National Library of Medicine w USA „toksyny to substancje produkowane przez rośliny i zwierzęta, które są toksyczne dla ludzi. Toksyny znaleźć można w niektórych lekarstwach, gdzie występują w małych ilościach i są pożyteczne, ale w dużym stężeniu są toksyczne.” (Jak za chwilę ustalimy, każda substancja w nadmiarze może być toksyczna.) W mowie potocznej „toksyny” oznaczają substancje toksyczne, truciznę produkowane przez człowieka w środowisku, zazwyczaj z powodu jego zanieczyszczenia.

W związku z detoksykacją „toksyna” to każda substancja, która może być toksyczna lub szkodliwa w tym metale ciężkie, zanieczyszczenia, pestycydy, konserwanty i dodatki do żywności, jak barwniki przemysłowe, syrop kukurydziany o dużej zawartości fruktozy (HFCS) i inne syntetyczne związki chemiczne.

Mimo że wdychanie pestycydów lub picie skażonej wody jest szkodliwe dla zdrowia, nie można tego samego powiedzieć o wszystkich syntetycznych substancjach dodatkowych i modyfikacjach. Zamiast obawy, przyjrzyjmy się temu, co można poprawić dzięki nauce w szarej strefie odżywiania.

Toksyny i substancje toksyczne pokrywają szeroką gamę substancji, ale nienaturalne substancje nie muszą być szkodliwe.

Pomiar toksyczności

Kontekst jest kluczowy. Naturalna lub syntetyczna forma, czy jakiekolwiek inne substancje mogą być szkodliwe – w zależności od czynników. Na przykład, kakao można stosować u ludzi bez obaw, ale jest szkodliwe dla psów z uwagi na zawartość teobrominy. Kwas Linolowy (CLA)powoduje otłuszczanie wątroby u myszy, ale nie u ludzi. Należy o tym pamiętać, gdyż wiele badań powołuje się na testy na zwierzętach, aby dowieść szkodliwości danej substancji u ludzi.

Dawkowanie to kolejny czynnik, który musi być uważnie przemyślany. Nawet woda może cię zabić, jeśli wypijesz za dużo, gdyż obniża koncentrację elektrolitów niezbędnych dla mięśni (min. serca) i ich funkcjonowania. [1] Podobnie, te same elektrolity, które wspierają bicie serca, mogą nie być nam przyjazne w niektórych sytuacjach. W USA zalecana dzienna dawka (RDA) to 4,7g dla dorosłych. [2] Przy spożyciu takiej samej dawki potasu w pokarmie, jest ona trawiona przez kilka godzin, co jest nie tylko bezpieczne, ale i zdrowe. Jednakże spożycie 1 grama potasu na pusty żołądek z lub bez wody, może źle wpłynąć na nasze zdrowie i to dlatego multiwitaminy i napoje sportowe mają ograniczenie do 99 mg (0,099g).

Ale są przecież substancje, które nie zawsze są złe, prawda? Na przykład, tytoń albo alkohol? Tak. Przynajmniej w kwestii tytoniu. Ale alkohol nie jest taki zły. O ile duża ilość może prowadzić do marskości wątroby i zwiększenia ryzyka nowotworów, tak mała ilość może mieć pozytywny wpływ na zdrowie (ochrona przed chorobami wieńcowymi).

A co z nowoczesnym złem, syropem kukurydzianym o dużej zawartości fruktozy (HFCS)? Ten związek jest sztuczny, ale składowo podobny do cukru i prawdopodobnie nie jest od niego gorszy. Napój sportowy po treningu albo okazjonalny deser jest ok, ale spożycie sporej ilości HFCS lub cukru w celu wygenerowania zasobu kalorii może skutkować problemami zdrowotnymi i wzrostem wagi.

Niektóre substancje mogą gromadzić się w tkankach komórek i prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Tyczy się to głównie metali ciężkich. Przez to, że ryby zawierają rtęć (metal ciężki o rozpadzie połowicznym u ludzi wynoszącym zazwyczaj 50 dni) [3] , niektórzy całkowicie zaprzestali spożycia ryb i tym samym, stracili źródło kwasów tłuszczowych omega-3. Jeśli wziąć pod uwagę, że to dawka (nie zawsze [4] [5]) stanowi o truciźnie, można dojść do wniosku, że zamiast rezygnować z jedzenia ryb, można zmieniać typy ryb lub skupić się na rybach z małą zawartością rtęci.

Ślady pestycydów w pożywieniu to kolejny znany problem. Mimo to, Program dokumentujący pestycydy (PDP) Amerykańskiego Ministerstwa Rolnictwa (USDA) wykazał, że większość pokarmów na rynku zawiera ślady poniżej granicy, którą ustaliła Agencja Ochrony Środowiska (EPA). Ponadto, płukanie, obieranie lub gotowanie może obniżyć zawartość pestycydów, które znajdują się w produktach. [6] [7]

Czynniki takie jak dawkowanie, określają czy substancja, naturalna lub nie, jest groźna dla zdrowia.

Czy twój organizm potrzebuje detoksu?

Nawet gdy substancja jest bardzo szkodliwa, oczyszczanie nie pomoże. Nagłe zatrucie będzie prawdopodobnie oznaczało potrzebę natychmiastowej pomocy medycznej, a jakościowa dieta – nie lemoniada z pieprzem – jest dobra na długotrwałe zatrucie organizmu. Wątroba, nerki, płuca i kilka innych organów pracują nieprzerwanie, aby usuwać szkodliwe substancje i przyspieszyć wydalanie produktów ubocznych metabolizmu. Nie trzeba ich czyścić – czyszczą się same. O ile nie cierpisz na choroby tych organów lub nie spotka cię nagłe zatrucie, mogą one pracować bez wsparcia z zewnątrz. Te diety są im niepotrzebne.

Więc skończmy z lemoniadą z pieprzem. A co z produktami komercjalnymi? Niestety, badanie w 2009 roku wykazało, że żadna z firm (stojących za 15 suplementami osmyczającymi) nie była w stanie wykazać żadnego dowodu na poparcie działania tych suplementów lub ich bezpieczeństwa. Nawet gorzej, te firmy nie potrafią nawet nazwać toksyn, na których ich produkty się skupiają lub po prostu posługują się definicją słowa „detoks”

Sprzedawcy tych detoksykujących i oczyszczających produktów nigdy nie przedstawiają żadnych naukowych lub racjonalnych argumentów, dlaczego niektóre produkty są uznawane za toksyczne. To jest pierwszy znak, że coś jest nie tak.

Prawdą jest, że żadna marka nie potrafi nazwać toksyn, które ich produkt eliminuje, to jest dowodem na efekty oczyszczania. Aby określić naukowo efektywność terapii, naukowcy muszą wpierw zidentyfikować toksynę, aby dokładnie zbadać jej nagromadzenie w organizmie. Tylko wtedy mogą oni zbadać efekty różnych związków chemicznych i jeśli znajdą taki, który wpływa na toksynę, mogą przeanalizować jej hipotetyczny wpływ.

Na przykład, naukowcy badający efekty chloroorganicznych pestycydów, które gromadzą się w ssakach [8], znają nie tylko nazwę badanej toksyny, ale również odkryli, że jej nagromadzenie może być zagrożone przez orlistat, lek na otyłość. [9] W rzeczywistości mechanizm efektów tego leku jest szeroko rozumiany. Orlistat ogranicza te konkretne pestycydy w jelitach, które eliminują je jako odpady. Ludzkie ciało gromadzi małe ilości szkodliwych elementów, takich jak metale ciężkie lub substancje rozpuszczalne w tłuszczach, ale ma wykształcony mechanizm eliminowania ich z czasem. Nawet zatrucia metalami ciężkimi są rzadko spotykane, a jeśli już się zdarzają, są leczone chelatującymi czynnikami, a nie detoksykacyjnymi dietami lub produktami.

Co twierdzi nauka?

Badania na temat oczyszczania są nieliczne i według ostatnich wiadomości, nie są zbyt przekonujące, ponieważ są poparte „małą ilością próbek, zdeformowaniem podczas pobierania próbek, niedoborem grup kontrolujących, poleganiem na własnych wiadomościach i bardziej jakościowych i ilościowych pomiarach”. [11] Pomimo braku dowodów dla poparcia ich efektów, detoksykacyjne diety i komercyjne oczyszczanie pozostaje popularne częściowo dlatego, że wiele nieoficjalnych wiadomości najwyraźniej potwierdza ich działanie przy utracie wagi i ogólnym zdrowiu.

Nieoficjalne korzyści detoksu

Dlaczego szalona idea detoksu rozprzestrzenia się pomimo udowodnionego braku korzyści? Jednym z powodów jest utrata wagi, które mogłyby być wspaniałe… when gdyby utrata wagi oznaczała utratę tłuszczu.

Do gromadzenia jednego grama glikogenu w wątrobie i mięśniach, ciało zużywa trzy gramy wody. Nagromadzenie glikogenu jest łatwe do wydalenia przez 24-48 godzin – kiedy ciało nie dostaje wystarczającej ilości węglowodanów, prowadzi to do utraty wagi. [12] Jak tylko zwyczaj regularnego odżywiania się zostaje odnowiony, glikogen i woda powracają.

Pomimo tego, ta tymczasowa utrata wagi prowadzi do wielu ludzi akredytujących sobie korzyści z oczyszczania, które właśnie zrobili. W dodatku większość osób je niepoprawnie i detoksykacyjne diety opiera się na warzywach i owocach. To jest powód, dla którego dla większości osób dieta detoksykacyjna znaczy mniej kalorii, ale paradoksalnie więcej witamin i innych wartościowych mikroelementów. W tym przypadku dieta jest bardzo pożyteczna, ale niczym więcej niż jakościowym jedzeniem.

Więc zamiast „wiosennego oczyszczania”, postaraj się skupić na zdrowych nawykach, które możesz stosować przez długi czas, takich jak na przykład jedzenie pożywnego jedzenia. Wiele protein, liści warzyw i jedzenia bogatego w minerały, które są nie tylko smaczniejsze niż to oczyszczanie, ale również lepsze dla ciebie. [13] [14]

Źródła:

[1] Farrell DJ, Bower L. – Fatal water intoxication – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14514793/

[2] Institute of Medicine – Dietary Reference Intakes for Water, Potassium, Sodium, Chloride, and Sulfate – https://www.nap.edu/read/10925/chapter/7

[3] Yaginuma-Sakurai K, a spol. – Hair-to-blood ratio and biological half-life of mercury: experimental study of methylmercury exposure through fish consumption in humans. – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22293416/

[4] Calabrese EJ. – Hormesis: changing view of the dose-response, a personal account of the history and current status – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12088716/

[5] Angle BM, et al. – Metabolic disruption in male mice due to fetal exposure to low but not high doses of bisphenol A (BPA): evidence for effects on body weight, food intake, adipocytes, leptin, adiponectin, insulin and glucose regulation. – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23892310/

[6] Liang Y, et al. – Meta-analysis of food processing on pesticide residues in fruits . Food Addit Contam Part A Chem Anal Control Expo Risk Assess – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25005864/

[7] Keikotlhaile BM, Spanoghe P, Steurbaut W. – Effects of food processing on pesticide residues in fruits and vegetables: a meta-analysis approach – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19879312/

[8] Mitjavila S, et al. – Evaluation of the toxic risk of DDT in the rat: during accumulation – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7259308/

[9] Jandacek RJ, Tso P. – Enterohepatic circulation of organochlorine compounds: a site for nutritional intervention – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17296488/

[10] Flora SJ, Pachauri V. – Chelation in metal intoxication – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20717537/

[11] Klein AV, Kiat H. – Detox diets for toxin elimination and weight management: a critical review of the evidence – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25522674/

[12] Kreitzman SN, Coxon AY, Szaz KF. – Glycogen storage: illusions of easy weight loss, excessive weight regain, and distortions in estimates of body composition – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1615908/

[13] Kim JA, Kim JY, Kang SW. – Effects of the Dietary Detoxification Program on Serum γ-glutamyltransferase, Anthropometric Data and Metabolic Biomarkers in Adults – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27924283/

[14] Oates L, et al. – Reduction in urinary organophosphate pesticide metabolites in adults after a week-long organic diet – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24769399/

[15] Do you need to detox? – https://examine.com/nutrition/do-you-need-to-detox/